14 KASIM 2021 DÜNYA DİYABET GÜNÜ
14 Kasım 2023

14 KASIM 2021 DÜNYA DİYABET GÜNÜ

 #diyabetbakiminaerişim

 

2021-23 Dünya Diyabet Günü teması Diyabet Bakımına Erişim’dir. 2023 yılındaki kampanyanın odağında “Riskinizi Bilin, Sorumluluğunuzu Bilin” sloganıyla tip 2 diyabet ve diyabete bağlı komplikasyonları geciktirmek veya önlemek yer alıyor.

 

Dünya Diyabet Günü, diyabetlilerin, sağlık çalışanlarının, diyabet savunucularının, medyanın, kamuoyunun ve hükümet kuruluşlarının diyabet konusunda farkındalığı artırmak için biraraya geldiği küresel bir gündür.

 

 

Uluslararası Diyabet Federasyonu bu üç yıllık temayı diyabet ile ilgili mevcut stratejik planları

en iyi şekilde sürdürmek ve diyabet kampanyasına ilişkin planlama, geliştirme, katılım ve tanıtımı kolaylaştırmak için seçmiştir.

İnsülinin keşfinin yüzüncü yılı, diyabetli 460 milyondan fazla insan ve risk altındaki milyonlarcainsaniçinanlamlıbirdeğişiklikmeydanagetirmekiçineşsizbirfırsatsunmaktadır.

Dünya çapında milyonlarca diyabetli birey diyabet bakımına erişememektedir. Diyabetli bireyler,durumlarınıyönetmekvekomplikasyonlardankaçınmakiçinsüreklibakımvedesteğe ihtiyaçduyarlar.

Bu konuda daha fazla beklemeden,

-İlaç, teknoloji, destek ve bakım ihtiyacı olan tüm diyabetli bireylere ulaştırılmalı,

-Hükümetler diyabet bakımı ve önleme yatırımlarını artırmalıdır.

Birçok diyabetli birey ağızdan alınan diyabet ilacına ihtiyaç duymaktadır. Ancak düşük gelirli ülkelerdebutedaviseçeneklerineulaşılamıyorvemaddiolarakkarşılanamıyor.Her4diyabetli bireyden 3’ü düşük gelirli ülkelerdeyaşamaktadır.

İnsülininkeşfininüzerinden100yılgeçmesinerağmenmilyonlarcadiyabetlibireyhalainsüline ulaşamamaktadır.

Kan glukozu ölçümü diyabet yönetimi için temel ihtiyaçlardan biridir. Ancak birçok ülkede diyabetli bireyler ihtiyaç duyulan ekipmanlara ulaşamamaktadır.

 

Anahtar Mesajlar

 

Dünya çapında her 10 yetişkinden 1'i diyabet hastasıdır. Yüzde 90'dan fazlasında tip 2 diyabet vardır.Bunlarınyarısınayakınınahenüzteşhiskonulamamıştır.Çoğudurumdatip2diyabetve komplikasyonları, sağlıklı alışkanlıkların benimsenmesi ve sürdürülmesiyle geciktirilebilir veya önlenebilir. Riskinizi ve ne yapmanız gerektiğini bilmek, önlemeyi, erken tanıyı ve zamanında tedaviyi desteklemek açısındanönemlidir.

Önemli Bulgular

IDF Diyabet Atlası, diyabetin küresel etkisine ilişkin en son rakamları, bilgileri ve tahminleri sunmaktadır.

·         2021 yılında 537 milyon yetişkin (10 kişiden 1'i) diyabetle yaşamaktaydı. Bu sayının 2030'da 643 milyona, 2045'te ise 783 milyona çıkmasıbekleniyor.

·         Diyabetli olan yaklaşık 2 yetişkinden birine (%44) tanı konulamamaktadır (240 milyon). Bunların çoğu tip 2diyabettir.

·         Diyabetli her 4 kişiden 3'ünden fazlası düşük ve orta gelirli ülkelerdeyaşamaktadır.

·         541 milyon yetişkinin tip 2 diyabete yakalanma riskiyüksektir.

·         1,2 milyondan fazla çocuk ve ergen (0-19 yaş) tip 1diyabetlidir.

·         Diyabet 2021'de 6,7 milyon kişinin ölümüne neden olduğu tahminedilmektedir.

·         Diyabet,2021'deenaz966milyardolarlıksağlıkharcamasındansorumluydu;bu,sağlık hizmetlerine harcanan küresel toplamın %9'unuoluşturmaktadır.

·         6 canlı doğumdan biri (21 milyon), hamilelikte yüksek kan şekerinden (hiperglisemi) etkilenmektedir.

 

Riski Bilmek, KorunmayıBilmektir

 

Tip 2 diyabet tüm diyabetlerin %90’ından fazlasını oluşturur. Durumun gelişme riskini azaltmak için atılabilecek birkaç adım vardır.

 

Kentleşmeyle bağlantılı sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz yaşam tarzı, tip 2 diyabetin gelişimine katkıda bulunan ortak faktörlerdir. ABD, Finlandiya, Çin, Hindistan ve Japonya'da yapılan çalışmalardan elde edilen, yaşam tarzı değişikliklerinin (sağlıklı bir vücut ağırlığına ulaşmak ve orta derecede fiziksel aktivite sağlamak) risk altındaki kişilerde tip 2 diyabet gelişimini önlemeye yardımcı olabileceğine dair çok güçlü kanıtlar bulunmaktadır.

 

Tip2diyabetriskiniazaltmakdengelibeslenmeyivedüzenlifizikselaktiviteyiiçerir.Aşırıkilo ve obezite riski artırdığından sağlıklı kiloyu korumak çok önemlidir. Küçük bir kilo kaybı bile büyükbirfark yaratabilir.Özelliklebirveyadahafazlariskfaktörünesahipkişileriçindüzenli taramalarvekontroller,erkenbelirtileritespitedebilirvebireylerintip2diyabetinbaşlamasını geciktirmek veya önlemek için gerekli değişiklikleri yapmasına yardımcıolabilir.


 

TİP 2 DİYABET İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ

 

Çeşitli risk faktörleri tip 2 diyabetle ilişkilendirilmiştir ve şöyle sıralanabilir:

 

·         Ailede diyabetöyküsü

·         Fazla kilolu olmak

·         Sağlıksızbeslenme

·         Fizikselhareketsizlik

·         Artanyaş

·         Yüksektansiyon

·         Etnik köken

·         Bozulmuş glukoz toleransı (BGT)*

·         Gebelik diyabetigeçmişi

·         Hamilelikte yetersizbeslenme

* Bozulmuş glukoz toleransı (BGT), normalden yüksek ancak diyabet tanısı eşiğinin altında olan bir kategoridir.

Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF), 212 milyon kadar insanın, yani halihazırda diyabetle yaşayan yetişkinlerin yarısının teşhis edilmediğini tahmin ediyor. Bu bireylerin çoğunun Tip 2 diyabetli olduğu biliniyor.

 

IDF,bireyinönümüzdekionyıliçindetip2diyabetgeliştirmeriskinitahminetmeyiamaçlayan çevrimiçi bir diyabet risk değerlendirmesi oluşturdu. Test, Adj tarafından geliştirilen ve tasarlananFinlandiyaDiyabetRiskSkoruna(FINDRISC)dayanmaktadır.Butestbirkaçdakika süren ve Tip 2 diyabet riskinizi öğrenmenizi sağlayan hızlı ve pratik biryöntemdir.

 

Testi uygulamak için https://worlddiabetesday.org/type-2-diabetes-risk-assessment/sayfasını ziyaret edebilirsiniz.